ZABYTKI-MOST GOTYCKI
MENU
ZABYTKI:
* TWIERDZA KŁODZKA I LABIRYNTY
Jest
to zabytek rzadko już dziś spotykany w Europie. Most gotycki jeden z
ciekawszych obiektów zabytkowych w Kłodzku, nawiązujący swoim wyglądem do
słynnego praskiego mostu Karola. Wiódł ze starego miasta przez odnogę rzeki
Nysy Kłodzkiej, zwanej Młynówką lub Kanałem, na tzw. Piasek, sztucznie
utworzoną wyspę. Dokładny czas budowy nie został ustalony . Prawdopodobnie
na jego miejscu stał już w XIII wieku drewniany, zastąpiony w 1390 roku
kamiennym .O czym świadczą detale architektoniczne.
U obu końców mostu stały dawniej bramy mostowe, Górna i Dolna. Górna brama
mostowa wybudowana została w końcu XIII wieku. Później była wielokrotnie
przebudowywana. Wreszcie z trzypiętrowej o czterospadowym dachu budowli
obronnej stała się kamienicą mieszkalną. Drugi koniec mostu zamknięty był
dolną bramą, którą wzniesiono przed 1469 r. Obie bramy rozebrano w drugiej
połowie XIX w. Most jest wykonany między innymi z kamienia ciosowego .
Posiada dwa przyczółki i trzy filary. Dwie skrajne arkady węższe mają
wyraźnie widoczny kształt ostrołukowy. Najciekawszy jest filar środkowy.
Powyżej cokołu posiada sześć żeber, na którym spoczywa płaski pomost w
kształcie niepełnej gwiazdy . Przygotowywany był specjalnie pod budowę
kapliczki. Zamierzenia te nie zostały spełnione. Most poddawano
kilkakrotnie remontom, most ma 40 metrów długości i około 4 metrów
szerokości, ograniczony jest masywnymi kamiennymi balustradami. Cechą
wyróżniającą kłodzki most od innych są figury ustawione na balustradach.
Powstały one dzięki fundacjom bogatych mieszczan kłodzkich w okresie od XVI
do XVIII wieku.
Od prawej strony poczynając( strona zachodnia) na balustradzie mostu posąg
św. Wacława w zbroi – z chorągwią w ręce, następnie Pieta – Matka Bolesna z
ciałem Chrystusa z roku 1655 , dalej figura św. Jana Nepomucena zbudowany
około 1700 roku (według innych źródeł w 1706 roku).
Po
stronie wschodniej ( lewej) – posąg św. Franciszka Ksawerego, figura
dziękczynna postawiona przez miasto w latach zarazy ( 1714). Obecna
ustawiona w 1920 r. jest kopią pierwotnej, wykonanej z piaskowca, która
uległa szybkiemu zniszczeniu. Następna rzeźba przedstawia Chrystusa na
krzyżu z postacią Marii Magdaleny u jego stóp. Figura ustawiona w 1734 r. w
miejscu drewnianego krzyża fundacji Herbersteinów. Poniżej herbu napis
mówiący, iż most powstał w 1281 r., a był odnowiony w 1701 r.
Ta pierwsza data nie znajduje potwierdzenia w dokumentach. Zamykająca
wschodnią balustradę mostu grupa figur przedstawia Trójcę Świętą i
ukoronowanie Najświętszej Marii Panny. Rzeźba jest darem barona F. Fitschena
z 1714 r. Jego herb umieszczono na cokole rzeźby.
Najstarszy w Polsce gotycki most św. Jana to symbol miasta. Z każdej
strony rozciąga się z niego fantastyczny widok na starówkę ze
średniowiecznymi murami. Brukowana przeprawa nad Młynówką jest zwana "mostem
na jajach". Jak opowiada Piotr Grabiec, znawca Ziemi Kłodzkiej, chłopi z
okolicznych wsi mieli obowiązek dostarczać do Kłodzka jaja na czas jej
budowy. Przy bramie miasta stały kadzie, do których wbijano białka, mieszane
potem z wapnem w zaprawę, a żółtka sprzedawano po halerzu za łyżkę,
wzbogacając miejską kasę.
Rybak
Jest to oryginalna latarnia w kształcie "Rybaka". Pierwszy raz pojawiła się na budynku przy placu Grottgera 1 w ok. 1921 roku. Na narożniku naprzeciwko kościoła OO. Franciszkanów usadowił się "Rybak", który przez blisko 17 lat rozświetlał swoją latarnią plac, stanowiąc dla mieszkańców i turystów idealny punkt orientacyjny. Oryginalny kształt latarni był widoczny od strony dworca, jak i od wylotu ulicy Daszyńskiego oraz z mostu św. Jana. "Rybak" gościł również na kartkach pocztowych i dawnych zdjęciach z Kłodzka.
We wrześniu 1938 roku, kiedy to w wyniku katastrofalnej powodzi, porównywalnej z tą z 1997 roku, budynek został poważnie naruszony i konieczny stał się kapitalny remont, "Rybak" zniknął bez śladu. Budynek wyremontowano, dodając mu drugą kondygnację, ale latarnia już się na nim nie pojawiła. Wiele ludzi zapomniało o istniejącym niegdyś na nim "Latarniku". Pracownia Metaloplastyki Pana Dariusza Tytko z Tarnowskich Gór, podjęła się próby wykonania latarni. Na podstawie dokumentacji fotograficznej oraz rysunków z dużą precyzją odwzorowała detale figury oraz samej lampy dodając przy tym "rybakowi" kolorów i wdzięku.30 maja 2004 roku o godzinie 12:00 został odsłonięty dzięki staraniom "Przyjaciół Kłodzka" i wsparciu pracowników firmy "Zimon" rozświetlając dziś Plac Grottgera, dodając mu uroku i koloru.
Kolumna
Maryjna
Figura wotywna. Jedna z najokazalszych tego typu dzieł. Stoi na rynku
obok budynku ratusza. Została ufundowana w latach 1680- 1681 przez jezuitów
i proboszcza z Różanki J. I. Pachy’ego , jako wotum po pożarze w 1676 i
zarazie w 1680 roku. Jej wykonanie przypisane jest J. A. Bayerhoffowi.
Centralną cześć stanowi wysoka, okrągła kolumna z koryncką głowicą,na której
stoi figura Matki Boskiej. Ustawiona na kwadratowym, wysokim cokole,
wyrastającym z dolnego, również kwadratowego, ale znacznie szerszego cokołu,
flankowego. Stoją na nim figury: Archanioła Gabriela, Anioła Stróża, Św.
Floriana, i Św. Józefa, a w grocie w cokole leżąca postać Św. Rozalii.
Kolumnę otacza kamienna balustrada, oflankowana na narożach figurami ŚŚ.
Karola Boromeusza, Franciszka Ksawerego, Rocha i Sebastiana. W balustradzie
jest furtka zamykana kutą kratą, która jest dziełem H. Scholza.